ماسوله،نمونه بارزي از زيستگاه تاريخي بشر، كه به‌عنوان يك اثر ملي در سال ‪ ۱۳۵۴‬شمسي به شماره ‪ ۱۰۹۰‬در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيده است.

اين شهر تاريخي در طول عمر هزار ساله خود، در هماهنگي خارق‌العاده ميان انسان و طبيعت، نمونه بارزي به شمار مي‌آيد.

ماسوله در منتهي اليه منطقه مرطوب خزري، واقع در دره - رودخانه‌اي كه سرچشمه‌هاي آن نزديك دومين قله بلند كوه‌هاي طالش (ماسوله داغ با ارتقاع ‪ ۳۰۵۰‬متر) است، قرار دارد.

آميزه‌اي از فرهنگ‌هاي سه گانه طالش، تركي و گيلكي از يك سو و طبيعت سه گانه جنگلي، مرتعي و كوهستاني، از سوي ديگر، فرهنگ و تمدن خاصي را به وجود آورده كه اولين نمايه كالبدي آن، شهرسازي و معماري خاص ماسوله است.

اين كالبد، متاثر از ارتباطات پيچيده و ويژه اجتماعي و اقتصادي اين زيستگاه كهن مي‌باشد، به شدت بر ارتباطات اين نواحي تاثير گذار بوده است.

بدين ترتيب در يك همكنش مداوم و مستمر، پويائي شگفت انگيزي در حيات تاريخي الگوهاي زيستي ماسوله به وجود آورده است.

اين شهر تاريخي در وسعتي معادل ‪ ۱/۶‬هكتار و در چهار محله خانه بر، كشه سر، اسدمحله و مسجدبر شكل گرفته است.

ماسوله همچنين داراي بازاري در چهار طبقه است كه هر چهار محله به طور مستقل به بافت بازار شهر ارتباط بي‌واسطه دارند.

در حال حاضر در ماسوله بيش از ‪ ۳۵۰‬واحد مسكوني وجود دارد كه در گذشته (حدود صد سال پيش)، اين تعداد به ‪ ۶۰۰‬واحد بالغ مي‌شده است.

وجود بيش از ‪ ۱۲۰‬واحد تجاري در محدوده بازار آن، بيش از ‪ ۶‬كاروان سرا ، دو حمام قديمي، بيش از ‪ ۳۳‬چشمه عمومي، ده مسجد و پنج امام زاده حاكي از رونق و شكوفائي اين شهر در دوره‌هاي متاخر مي‌باشد.

جمعيت ماسوله طي ‪ ۶۰‬سال گذشته‌از حدود ‪ ۳۵۰۰‬نفر به ‪ ۹۰۰‬نفر كاهش يافته كه اين امر نشانه سير نزولي تاريخ اين شهر كهن است.

ساليانه چندين هزار گردشگر از اين شهر تاريخي و مناظر تاريخي و طبيعي آن ديدن مي‌كنند.

اين تعداد مسافر بيشتر در سه ماهه تابستان از اين شهر بازديد مي‌كنند، چرا كه هواي آن در اين فصل معتدل و مرطوب است.

تمامي مسافراني كه علاقه‌مند به استفاده از مناظر طبيعي هستند در سه فصل بهار، پائيز و زمستان مي‌توانند شاهد مناظري بي‌بديل از طبيعت باشند.

آنان كه جوياي فضائي آرام، ساكت و خلوت هستند،دراين سه فصل ماسوله را بسيار مناسب خواهند يافت.